اقصيٰ(اردو ۾ مسجد اقصٰی، انگلش ۾ Al Masjid Al Aqsa) هڪ عربي زبان جو لفظ آهي جنهن جي معني آهي پاڪ. مسجد اقصي فلسطين ۾ آهي جنهن تي هن وقت اسرائيل جو قبضو آهي مسجد اقصي دنيا ۾ مسلمانن جي لاءِ ٽيون وڏو مقام آهي. هن مسجد کي بيت المقدس پڻ چيو ويندو آهي.
حضرت ابراهيم عليه السلام جيروسليم ۾ الله جي عبادت لاءِ هڪ گهر ٺاهيو ڪجه وقت کان پوءِ هن کي الله جو گهر يا وڻي بيتيل ماڻهو چوڻ لڳا اڃا ڪعبي جي اڏاوت کي چاليهه سال ٺيا هئا حضرت ابراهيم هن جي توسيع ڪئي.حضرت ابراهيم عليه السلام جي ننڌي پٽ هتي عبادت ڪرڻ شروع ڪي.حضرتاسحاق جي ٻيئي پٽ حضرت يعقوب هن عبادت گاه جي وري توسيع ڪيئن.فليطين جا مسلمان پڻ هن وقت هتي الله جي عبادت ڪرڻ ايندا هئا ان کان پوءِ هن جڳه کي مسجد القصي چوڻ لڳا جنهن جو مطلب آهي ته الله جي عبادت ڪرڻ جو وڏي جاءِ.حضرتداؤد عليه السلام جي پٽ حضرتسليمان عليه السلام هن مسجد کي توسيع ڏني
مسجد اقصي جو گنبد نه صرف سون جو آهي بلڪي هن ۾ ڪاڙو پٿهر پڻ استعمال ڪيو ويو آهي اگر مسجد اقصي جي رقبي جي باري ۾ ڳاله ڪجهي ته هن مسجد جو رقبو 144 دونم آهي هڪ دونم 1000 ميٽر مربع جي برابر آهي.هتي گنبد صخره به آهي جنهن کي عربي زبان ۾ "الجامع القِبْلی "مطلب ته قبلي واري مسجد به چيو ويندو آهي.
مسجد جو اهو پورو حصو جتي موجود آهي اهو هڪ ريٽ جي ڌري جي طرح آهي هن ڌري جو نالو "موريا" آهي مسجد جي پيمائش ڪجهن هن طريقي سان ڪيئ وئي آهي جنوب جي طرف 281 ميٽر،شمال جي طرف 310،مشرق جي طرف 462 ء مغرب جي طرف 491 ميٽر تي پهيليل آهي.
جولائي 1948 ۾ يهودين بيت المقدس تي 55 ڀم ڪيرايا.1967 ۾ اسرئيل بيت المقدس تي قبضو ڪيو.1969 ۾ هن مسجد جي داخلي جڳه کي باه ڏني وئي جنهن جي سبب سان مسجد جي چهت کي نقصان رسيو ء منمبر صلاح الدين پڻ متاثر ٿيو.21 جولائي 1969 جڏهن نمازي فجر جي نماز بيت المقدس ۾ پڙهي رهيا هئا تڏهن مسجد اقصي ۾ باه ڏني وئع جنهن جي سبب ڪري مسجد جا ٽي خاص حصو باه جي نظر ٿي ويا.مسجد اقصي جي آزادي لاءِ مسلمان هر سالم يوم القدس جو انعقاد ڪندا آهن.
قرآن جي سورت اسراع آيت نمبر هڪ ۾ الله فرمائي ٿو.
سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ البَصِيرُ (الاسراء: 1)
پاڪ آهي اهو جيڪو رات ئي رات ۾ وٺي ويو پنهنجي ٻاني کي مسجد حرام کان مسجد اقصي تائين.
